Lường phảnh quê nhà

Chiều hè nơi phố cổ Hội An, chúng tôi ghé chân vào một gánh hàng rong bên đường, nơi có bảng hiệu đơn sơ, giản dị nhưng rất đỗi gây tò mò cho khách phương xa: lường phảnh.

Vài chiếc bàn nhỏ cùng chục chiếc ghế đơn sơ bày bên đôi quang gánh thân thương nhưng hàng lúc nào cũng đông khách. Cô bán hàng tay thoăn thoắt cắt từng miếng lường phảnh đen nhánh cho vào chén, chan nước đường rồi đưa cho khách với nụ cười thoáng trên môi, thay lời cảm ơn du khách đã dừng bước ghé thăm.

Những miếng lường phảnh đen nhánh thoảng hương thuốc bắc

Dù đã có lần được bạn mua cho một ít lường phảnh nhân chuyến công tác ở Hội An, nhưng khi được thưởng thức món ngon đặc sản này nơi phố Hội sông Hoài, tôi mới cảm nhận được hết hương vị thơm ngon đặc biệt của món ăn đậm nét giao thoa nhiều nền văn hóa của nơi từng là thương cảng sầm uất một thời.

Ngày nay lường phảnh đã có mặt tại một số chợ huyện lân cận Hội An như Điện Bàn, Duy Xuyên… nhưng đều do người Hội An nấu và mang tới bán như một món đặc sản của người phố Hội. Nhưng có lẽ chỉ khi được thưởng thức lường phảnh ngay tại lòng phố Hội, sông Hoài sau khi đã mỏi chân du ngoạn phố cổ, du khách mới cảm nhận được hết hương vị thơm ngon đặc trưng của món lường phảnh thanh tao, mát lành và ấn tượng này.

Nguyên liệu nấu lường phảnh là cây lường phảnh, một loại cây giống rau dền, phơi khô. Cách nấu và cách ăn lường phảnh giống như sương sa (thạch). Cây khô được rửa sạch, nấu rục vừa phải. Nếu nấu rục quá thì món ăn sẽ không có vị dai. Thêm một ít vị thuốc bắc như dương quy, thục địa… Khi cây được nấu rục đến độ nhất định, người ta cho nước tro tàu đã lọc vào nồi với lượng vừa đủ rồi lọc lấy phần nước cho vào từng chiếc bát nhỏ, bỏ phần xác. Vài giờ sau nước lọc sẽ đông cứng thành lường phảnh.

Khi ăn, lường phảnh được cắt thành những miếng nhỏ cho vào chén, rưới nước đường bát (đã thắng với một ít gừng già), có thể thêm một ít thạch và đá đập để tăng hương vị và mát lạnh. Lường phảnh là món ăn lạ miệng, lại mang tính mát, có tác dụng bổ thận, giảm đau lưng nên được du khách và cư dân phố cổ ưa chuộng, nhất là vào những ngày hè nóng nực, oi ả.

Giữa lòng phố Hội thanh bình và thơ mộng, du khách dừng chân bên gánh hàng rong thưởng thức một chén lường phảnh thơm ngon, mát lành, cảm nhận vị dai dai cùng hương thơm đặc trưng của những vị thuốc bắc trong từng miếng lường phảnh đen nhánh, ngọt ngào, mát lạnh lan trên đầu lưỡi. Chợt thấy tâm hồn mình thanh tịnh, bình yên đến lạ.