Những hàng xôi ngon "hớp hồn" người Hà Nội

- Xôi từ lâu được xem là bản sắc của người Việt nói chung và người HN nói riêng. Đi xa, trong nỗi nhớ về HN, lẫn đâu đó mùi hương những hàng xôi sáng..

Người sành ăn xôi không thể không nhắc đến món xôi làng Kẻ Gạ (phường Phú Thượng thuộc quận Tây Hồ, Hà Nội). "Làng Gạ có gốc cây đề - có sông tắm mát có nghề bán xôi”. Có người nói, xôi Kẻ Gạ ngon một phần là nhờ vào nguyên liệu làm xôi. Đó là gạo lấy từ những cánh đồng Phú Thượng, chỉ trồng toàn giống nếp cái hoa vàng và nếp dâu keo - thứ gạo đầu bảng để nấu xôi. Cùng với bí quyết thổi xôi gia truyền mà xôi Kẻ Gạ có vị ngon đặc biệt hơn hẳn Xôi lạc: còn gọi là xôi đậu phộng. Lạc nhân được luộc chín mềm, trộn đều với gạo nếp đã ngâm và đem lên đồ theo cách làm xôi thông thường.  Nếu là xôi lạc thì phải luộc chín nhân lạc trước cho mềm và trắng rồi cũng trộn với nếp đem đồ. Xôi thì miền quê nào cũng có nhưng chỉ ở Hà nội, xôi mới thêm cơ hội để khoe muôn màu sắc và hương vị. Xôi gấc : Xôi có vị bùi béo của nước cốt dừa, vị ngọt của đường, hòa quyện trong từng hạt nếp Bắc dẻo thơm thấm đầy màu đỏ gấc. Mỗi loại xôi lại có vị đặc trưng riêng mà khi nếm thử một lần để rồi nhớ mãi… - Xôi lạp xưởng Xôi được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp với những hạt gạo tròn căng thơm mát, sóng đều: xôi hạt sen Món xôi dân dã quen thuộc với mọi thế hệ người VN, xôi nếp dẻo nấu với đỗ đen chấm muối vừng hoặc ruốc thịt, vừa ngon vừa rẻ. - Xôi đỗ đen Cách làm truyền thống nhất là đem ngâm gạo trong nước vài giờ đồng hồ cho hạt gạo nở, sau đó đãi sạch và trộn với một chút muối cho đậm đà. - Xôi dừa Xôi ngô: Hạt ngô đồ cùng gạo nếp, rưới chút mỡ gà, gói trong bọc lá chuối thơm, chỉ có vậy cũng khiến sớm mai chợt ấm. Làm xôi vò phải xới xôi cho tơi và nguội bớt rồi trộn đều với đậu xanh đã nấu chín và xắt nhỏ. Xôi xéo thì tới lúc ăn mới xắt mỏng nắm đậu xanh đã được đồ chín vào, thêm chút mỡ nước, hành củ phi vàng lên trên Bát xôi xéo hấp dẫn vì nó kết hợp giữa màu trắng của hạt nếp dẻo, màu vàng tươi của đậu xanh, vàng rộm của hành phi quyện với vị béo, bùi, thơm của từng thứ ấy… Xôi cốm dẻo thơm, hạt cốm nở đẫy đà, xanh trong. Phủ trùm lên cốm là lớp đậu xanh màu vàng ươm, thơm mát, nhỏ mịn, tơi. Trên cùng rải những sợi dừa trắng sữa, săn, láng mỡ.  Xôi cốm giờ trở thành một trong những món ăn đặc trưng của Hà Nội. Dường như ai đã một lần thưởng thức xôi cốm Hà Nội hẳn sẽ khó quên hương vị món ăn đặc sắc này. Xôi khúc hay còn gọi là bánh khúc, vì vỏ bánh làm bằng bột nếp, bên trong là nhân đậu xanh, thịt mỡ… Xôi khúc được làm từ rau khúc xanh non mọc ở chân ruộng, ven sông. Xôi khúc ngon là thứ xôi dậy mùi thơm của rau khúc, có vị dẻo và căng mịn của hạt xôi, độ bùi bở của nhân đậu xanh và vị nồng của hạt tiêu. Ở Hà Nội, những người sành ăn xôi khúc sẽ tìm đến một quán nhỏ nằm trên phố Nguyễn Công Trứ Xôi Yến: 35 Nguyễn Hữu Huân có lịch sử khá lâu trong những hàng xôi nổi tiếng ở Hà Nội.  Có nhiều loại cho bạn lựa chọn: Xôi xéo có mùi thơm của hành khô quyện mỡ gà rất hấp dẫn. Xôi rất dẻo, có màu cốm và vị cốm. Xôi trắng thơm lừng mùi gạo nếp ăn kèm với ruốc bông vàng ruộm hay miếng thịt kho đậm đà. Ngoài ra, còn xôi gấc đỏ với chả mỡ vàng nhạt, xôi cốm xanh với dừa nạo trắng…Mỗi một món lại mang đến cho bạn một sự khám phá thú vị. Đặc biệt, ở đây có vô vàn những món mặn ăn kèm với các loại xôi. Có những món truyền thống như giò, chả, ruốc, thịt kho…hay những món “tây” như patê, trứng ốp lết… Xôi trứng Thợ Nhuộm. Không quá cầu kỳ trong "thực đơn", ở đây chỉ có món xôi ăn kèm với trứng ốp, trứng kho, thịt, chả hoặc giò, cùng 1 chút dưa góp phía trên.  Nói về hương vị thì hạt xôi ở đây mềm và dẻo, thơm mùi gạo nếp do luôn được ủ kín trong nồi. Trứng ốp được rán chín phần vỏ ngoài, nhưng vẫn giữ được cái lòng đào sánh đỏ. Ngon nhất vẫn là phần nước thịt. Thơm thơm, béo béo, ngọt tự nhiên, quyện lại với lòng đỏ trứng, ít thịt kho và cái dẻo dẻo của xôi thì không còn gì tuyệt vời hơn cho một buổi sáng sớm. Xôi chả cua bà Thảo Đường Thành. Món chả cua ở đây được đích thân gia đình bà Thảo chế biến nên ăn không những lạ mà còn có phần hấp dẫn hơn các loại giò chả thông thường. Miếng chả thơm và ngọt vị thịt cua bể, vị nước mắm, hạt tiêu. Ăn với xôi kèm một ít magi, thêm chút hành khô rắc lên trên là bạn có thể tạm quên đi cái chưa hoàn thiện của phần xôi để nhẩn nha thưởng thức miếng chả cua vàng rộm ngon lành rồi. Xôi Lò Đúc. Các loại xôi ở đây rất đa dạng: xôi lạp xưởng, xôi gà, xôi chả, thịt, ruốc… hầu như các loại thịt ăn kèm ở đây đều đủ cả.