Quay chèo-Món “tối ông ăn, sáng bà cười” đặc sản đất Quảng

Khi được nướng chín trên lửa than, thịt quay chèo như có nhiều mùi vị: thơm, ngọt và béo quyện lẫn vào nhau nhưng không gây ngán. Và đặc biệt, theo nhiều ngư dân xóm Gành Cả (thôn Châu Thuận, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) thì đây là món "tối ông ăn, sáng bà cười".

Quay chèo có hình dáng bên ngoài khá giống với sò lông nhưng có kích thước dài và lớp vỏ dày hơn một chút. Quay chèo sống ở gành đá ven biển gần bờ, với mực nước từ 1-3m. Theo nhiều ngư dân Quảng Ngãi, ngoài Gành Cả chưa thấy nơi nào có quay chèo. 

Quay chèo sau khi nướng xong

  

Khác với "họ hàng" của mình như ngao, hến... sống dưới cát, quay chèo sống bám lưng vào những tảng, rạng đá ngập trong nước biển rồi há miệng ra đón bắt phù du để tồn tại và phát triển. Vì vậy để bắt quay chèo, người dân Gành Cả phải chờ nước thủy triều rút xuống thì mới lội ra bắt.

Bình thường nếu làm siêng thì sau  3-4 giờ tìm kiếm sẽ thu được sản phẩm là 3-5 kg quay chèo. Vì số lượng không nhiều và thịt rất thơm ngon, cho nên quay chèo bắt về chủ yếu để làm thức ăn cho gia đình hoặc để làm mồi nhậu chứ không để bán.

Vào lúc thủy triều bắt đầu rút, người dân Gành Cả lại rủ nhau ra bãi Rạng gần bờ bắt cua ốc và quay chèo

Dù quay chèo chế biến được thành nhiều món, như xào, nấu cháo... thế nhưng ngư dân Gành Cả khẳng định: Quay chèo nướng trên lửa than củi, rồi đem chấm với muối tiêu mới là ngon số một. Với cách chế biến này, thịt quay chèo có hương vị rất đặc biệt mà không một loại sò, hến... nào có được: Mùi thơm quyện lẫn vị ngọt, béo nhưng không đến mức gây ớn. "Thế nên có lúc 2-3 người cùng đi bắt được cả bao hơn 20kg và nướng ăn hết mà vẫn còn thèm", ngư dân Bùi Hải cho biết.

Quay chèo được ví là "sâm biển" ở Gành Cả

Do quay chèo bổ dưỡng và có tính cường dương nên món ăn này được ví là "sâm ở Gành Cả". Bởi thế mà các ngư dân nơi đây vẫn nói vui với nhau: Nếu sáng ra thấy "bà nhà" nào ở đây "vừa quét nhà vừa cười tủm tỉm" thì chắc chắn tối hôm trước "ông nhà" đã lai rai với quay chèo nướng.

Không biết chuyện "sâm quay chèo" thực hư thế nào, nhưng chắc chắn một điều rằng, ai đã một lần về Gành Cả và may mắn thưởng thức quay chèo thì khó lòng mà quên được hương vị của loại đặc sản này.

Cách chế biến ngon nhất là nướng Quay chèo trên bến than, lửa củi