Quay chèo-Món “tối ông ăn, sáng bà cười” đặc sản đất Quảng

Khi được nướng chín trên lửa than, thịt quay chèo như có nhiều mùi vị: thơm, ngọt và béo quyện lẫn vào nhau nhưng không gây ngán. Và đặc biệt, theo nhiều ngư dân xóm Gành Cả (thôn Châu Thuận, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) thì đây là món "tối ông ăn, sáng bà cười".

Quay chèo có hình dáng bên ngoài khá giống với sò lông nhưng có kích thước dài và lớp vỏ dày hơn một chút. Quay chèo sống ở gành đá ven biển gần bờ, với mực nước từ 1-3m. Theo nhiều ngư dân Quảng Ngãi, ngoài Gành Cả chưa thấy nơi nào có quay chèo. 

Quay chèo sau khi nướng xong

  

Khác với "họ hàng" của mình như ngao, hến... sống dưới cát, quay chèo sống bám lưng vào những tảng, rạng đá ngập trong nước biển rồi há miệng ra đón bắt phù du để tồn tại và phát triển. Vì vậy để bắt quay chèo, người dân Gành Cả phải chờ nước thủy triều rút xuống thì mới lội ra bắt.

Bình thường nếu làm siêng thì sau  3-4 giờ tìm kiếm sẽ thu được sản phẩm là 3-5 kg quay chèo. Vì số lượng không nhiều và thịt rất thơm ngon, cho nên quay chèo bắt về chủ yếu để làm thức ăn cho gia đình hoặc để làm mồi nhậu chứ không để bán.

Vào lúc thủy triều bắt đầu rút, người dân Gành Cả lại rủ nhau ra bãi Rạng gần bờ bắt cua ốc và quay chèo

Dù quay chèo chế biến được thành nhiều món, như xào, nấu cháo... thế nhưng ngư dân Gành Cả khẳng định: Quay chèo nướng trên lửa than củi, rồi đem chấm với muối tiêu mới là ngon số một. Với cách chế biến này, thịt quay chèo có hương vị rất đặc biệt mà không một loại sò, hến... nào có được: Mùi thơm quyện lẫn vị ngọt, béo nhưng không đến mức gây ớn. "Thế nên có lúc 2-3 người cùng đi bắt được cả bao hơn 20kg và nướng ăn hết mà vẫn còn thèm", ngư dân Bùi Hải cho biết.

Quay chèo được ví là "sâm biển" ở Gành Cả

Do quay chèo bổ dưỡng và có tính cường dương nên món ăn này được ví là "sâm ở Gành Cả". Bởi thế mà các ngư dân nơi đây vẫn nói vui với nhau: Nếu sáng ra thấy "bà nhà" nào ở đây "vừa quét nhà vừa cười tủm tỉm" thì chắc chắn tối hôm trước "ông nhà" đã lai rai với quay chèo nướng.

Không biết chuyện "sâm quay chèo" thực hư thế nào, nhưng chắc chắn một điều rằng, ai đã một lần về Gành Cả và may mắn thưởng thức quay chèo thì khó lòng mà quên được hương vị của loại đặc sản này.

Cách chế biến ngon nhất là nướng Quay chèo trên bến than, lửa củi

Cơm

Sườn xào chua ngọt

Sườn chua ngọt sườn là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị chua, ngọt, béo, ăn miếng sườn, bởi thế nhiều người thích vì dễ ăn,, không ngán và dễ thực hiện

 Nguyên liệu

• 350g sườn non
• 1 củ hành tây
• Ớt chuông xanh, đỏ, vàng
• 1/4 trái dứa
• Bột năng
• Tương cà chua
• Giấm gạo
• 1 lòng trắng trứng
• Nước tương
• Hành tím, tỏi
• Đường

 Cách làm

Sườn xào chua ngọt

• Sườn non rửa sach. Chặt miếng vuông từ 3-4cm.Ướp sườn với 1 muỗng cà-phê hành tím băm,1 muỗng cà-phê đường, 2 muỗng cà-phê nước tương, một ít muối, bột ngọt trong 15 phút

•  Pha nước sốt gồm 1 muỗng súp nước tương, 1 muỗng súp giấm gạo, 1 muỗng súp cà-phê đường, 1/2 chén nước, 1,5 thìa súp tương cà. Tất cả trộn đều.

• Dứa thái miếng mỏng. Hành tây bóc vỏ, thái lát mỏng.

• Ớt ngọt bỏ đầu,thái miếng vuông 3cm.

• Trộn lòng trắng trứng với sườn. Cho 2 thìa bột năng vào đảo đều để áo quanh sườn.

• Đem chiên sườn với dầu ăn cho vàng đều rồi vớt ra đĩa có giấy thấm dầu.

• Dầu ăn rồi cho hành tây, dứa vào đảo đều. Tiếp theo là ớt ngọt, đảo nhanh tay rồi tắt bếp cho ra đĩa riêng.

• Phi thơm tỏi băm với dầu ăn. Cho sườn vào, tiếp tục trút hết phần nước sốt đã pha và đảo đều, nấu ở lửa nhỏ trong 5 phút để sườn thấm gia vị.

• Cho hỗn hợp ớt ngọt, hành tây, dứa vào xóc đều. Nêm nếm lại gia vị cho vừa miệng rồi tắt bếp.
• Món sườn chua ngọt là món ngon, có vị chua ngọt hài hoà,miếng sườn thấm gia vị và các nguyên liệu còn lại không quá chín mềm.

Sườn xào chua ngọt

Chè hạt kê và tết Đoan Ngọ

Tết Đoan ngọ lại về. Thấp thoáng trong vườn nhà ai mấy cái nong, cái nia phơi mớ lá chuối, bó lạt để gói bánh. Cả mùi thơm hũ rượu nếp mới, của nồi ú tro, nồi chè hạt kê từ chái bếp nhà ai thoảng bay ra...

Đến ngày tết Đoan ngọ, tụi con nít chúng tôi mới có dịp bẻ bánh tráng múc chè kê, ăn tha hồ - Ảnh: Vào Bếp

Năm nào cũng vậy, đến cữ cuối tháng tư âm lịch người dân quê lại bước vào thời điểm thu hoạch kê. Nhà nông gặt hái được nhiều hạt kê nên tết Đoan Ngọ không thể nào thiếu món chè kê trong mâm cơm dâng cúng ông bà. Không biết từ bao giờ, chè kê đã trở thành một nét ẩm thực đặc trưng của người Quảng Nam. Và ai dù có đi đâu xa, mỗi khi đến ngày này cũng cố tìm mua một ít hạt kê về nấu chè để thưởng thức cho vơi đi nỗi nhớ nhà.

Hồi nhỏ, tôi mê chè hạt kê má nấu lắm, vừa ngon, vừa ngọt, ăn mát. Tuy chè kê quen thuộc nhưng không phải dễ làm. Nếu người nấu không khéo, sơ ý khuấy già tay một chút, chè sẽ mất đi hương dịu dàng của hạt kê và vị ngọt lịm của đường.

Từ đêm hôm trước, má phải dùng cối xay thóc chỉ xay để vừa tróc được lớp vỏ ra khỏi hạt kê mà vẫn giữ nguyên lớp cám mỏng trên từng hạt kê tròn mẩy. Sau đó chong đèn lựa bỏ hạt lép, chọn lấy những hạt có sắc vàng đậm - loại này vừa ngon, đậm đà và dày cơm hơn. Sáng hôm sau, má xả nước, vo kê thật kỹ.  Hạt kê nhỏ li ti rất dễ lẫn cát nên phải dùng cái rá chuyên vo gạo để vo kê, rồi bỏ vào trong cái thau ngâm chừng nửa giờ đồng hồ. Chị em tôi được má phân công nhóm củi bắc nồi nước sao cho sôi sùng sục. Má vốc từng vốc kê bỏ vào nồi nước đang sôi, canh chừng nồi kê vừa chớm sôi lại thì hạ lửa tối đa. Khi kê kêu sền sệt bắt đầu khuấy đều.

Thăm chừng thấy hột kê nở ra và mềm, má thử bằng cách múc vài hột, thổi nguội rồi cho vào giữa hai đầu ngón tay vo nhẹ, thấy nát mịn là cho đường  vào. Kê chín, má giã ít gừng, vắt nước cho bớt cay, rồi cho vào nồi chè thơm phức. Mùi đường, mùi gừng, mùi kê cứ theo gió thoang thoảng khắp nhà. Má múc chè ra chén, cứ hai vá lớn một chén. Rồi vội vã nướng vài chiếc bánh tráng mè. Hồi đó, không dễ gì được ăn chè nhiều như bây giờ. Đến ngày tết  Đoan Ngọ, tụi con nít chúng tôi mới có dịp bẻ bánh tráng múc chè kê, ăn tha hồ.

Trải qua nhiều biến đổi, song tết Đoan Ngọ vẫn tồn tại trong lòng mỗi người xứ Quảng quê tôi như một phong tục đẹp. Những hạt nếp trắng toát, những bó lạt, xấp lá xếp ngay ngắn, cả những thau hạt kê phơi màu vàng ươm dưới nắng, nhỏ nhỏ như trứng cá... Tất cả đang chờ tay người chế biến, cho vào nồi nấu  để đón một cái tết đầm ấm, thiêng liêng.

Cách làm cơm rượu nếp ngon đơn giản cho Tết Đoan Ngọ

Người miền Nam thường đón Tết Đoan Ngọ với các loại bánh ngọt, trái cây và lá diệt sâu bọ, trong đó không thể thiếu cơm rượu và bánh tro.

Với cách làm vô cùng đơn giản, bạn sẽ có những mẻ cơm rượu ngon, an toàn để cùng gia đình đón Tết Đoan Ngọ sum vầy, ấm áp.

Nguyên liệu:

- 500gr nếp ngỗng loại ngon (nếp hạt dài)

- 5-7 viên men tròn nhỏ (có thể mua tại bất cứ hàng tạp hóa nào trong chợ), khi cán ra khoảng 2-3 muỗng cà phê

Cách làm:

- Nếp vo sạch ngâm qua đêm hoặc trước 4-6 giờ. Sau đó, gút nếp để nếp ráo rồi bắt đầu hong nếp.

- Có hai cách để hong nếp: có thể dùng nồi cơm điện hoặc dùng xửng hấp. Lưu ý là nếu dùng nồi cơm điện thì nên nấu nếp vừa dẻo không quá nhão. Nếu dùng xửng thì nhớ hong nếp với nhiều nước và nước phải thật sôi.

- Sau khi nếp chín, dàn ra mêm hay khay cho xôi nguội. Nhớ là không được trộn men vào xôi nóng vì sẽ làm chết men.

- Men mua về, dùng chày giã nhuyễn. Sau đó rắc đều vào xôi đã nguội. Tiếp theo thì vo viên.

- Chuẩn bị một chén nước nhỏ có pha 1 muỗng cà phê muối để thấm tay chống dính. Dùng tay vo từng viên nếp tròn rồi xếp vào hũ. Làm đến khi hết lượng nếp.

- Đậy kín hũ ủ rồi ủ trong 3-5 ngày khi thấy hũ có nước tiết ra là cơm rượu đã chín, có thể dùng được.

- Khi cơm rượu chín có thể nấu thêm nước đường để nguội chế vào thố cơm rượu và cất vào ngăn mát tủ lạnh để hạn chế sự len men tiếp tục của cơm rượu.

Bí quyết làm món bò lúc lắc ngon, mềm, ngọt thịt đơn giản nhất

Với cách ướp thịt sau đây, bạn sẽ có món bò lúc lắc mềm thơm và đầy dưỡng chất.

Thịt bò là loại thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, bổ sung nhiều chất sắt cho cơ thể. Tuy nhiên, đôi khi thịt bò sau khi chế biến lại không được độ mềm như ý. Với cách ướp sau đây, bạn sẽ có món bò lúc lắc mềm thơm, bổ dưỡng.

Nguyên liệu:

- 300 gr thịt bò thăn loại mềm

- 4 củ khoai tây

- Gia vị: tỏi, tiêu, xì dầu, tương cà, sốt mayonnaise

- 1 trái ớt chuông

- 1 củ hành tây

- 1 trái cà chua

- Chút rượu brandy

- Bơ

- Bột bắp

Thực hiện:

Tỏi băm nhuyễn, vắt lấy nước cốt. Thịt bò cắt khối vuông cạnh 2x2x2cm Ướp thịt bò với 2 muỗng cafe hạt nêm, 1/2 muỗng cafe nước tương, nước cốt tỏi, 1/2 muỗng canh dầu ăn, 1 muỗng canh bột bắp. Trộn đều cho thịt thấm gia vị, sau đó để yên chừng 30 phút. Hành tây, ớt chuông, cà chua cắt khối vuông cỡ miếng thịt bò. Riêng cà chua bỏ hột để tránh ra nước trong lúc xào. Chuẩn bị chảo thật nóng, cho dầu ăn vào, sau đó cho xác tỏi phi thơm, trút các loại ra củ vào xào với lửa lớn. Chừng 2 phút thì nhắc xuống, để rau củ sang một bên. Tiếp đến cho thịt bò vào xào với lửa lớn, cho tiêu đen, chút rượu, thêm 1 muỗng canh tương cà, 1 muỗng canh nước tương, 2 muỗng canh đường. Nêm nếm lại cho vừa ăn. Đổ hỗn hợp rau củ lúc này vào chảo thịt bò, cho thêm sốt mayonnaise vào, trộn đều. Khoai tây gọt vỏ, cắt sợi, ngâm nước muối chừng 15 phút cho không bị thâm. Sau đó để ráo, và chiên với chảo ngập dầu. Khoai chín vàng vớt ra rổ để ráo dầu. Dọn thịt bò xào ra đĩa, kèm với khoai tây chiên, chấm với nước sốt tương cà hoặc sốt mayonnaise.